Kum ve yağ tutucu sistemler atıksu içerisinde bulunan kum ve yağ kirleticilerin sistemden ayrıştırılabilmesi amacıyla kullanılmaktadır. Havalandırma ekipmanları yardımıyla yağın yüzeyde yüzdürülebilmesi amaçlanır, ayrıca kumun gravite yardımıyla havuz dibinde çökmesi prensibi ile tasarlanan ünitelerdir. Bu ünitelerde kullanılan doğrusal köprülü sistemler, yüzeyde bulunan yağın sıyrılarak yağ kanallarına iletilmesini, dipte bulunan kumun bu ünitelerden uzaklaştırılarak, harici kum ayırıcı ekipmanlara iletilmesini sağlamaktadır. Dipte bulunan kum sıyırıcı vasıtasıyla taşınabildiği gibi, dalgıç pompa yardımıyla da kum kanallarına iletilebilmektedir. Aşındırma özelliği sebebiyle kum arıtma tesisleri ekipmanlarının yıpranmasına sebebiyet vermekte olup, yüksek verimde çalışan ayrıştırma sistemleri ciddi önem arz etmektedir.
